Ξέρετε πόση ώρα κάθομαι πάνω απ’ το πληκτρολόγιο και δεν ξεκινώ να γράφω; Το πάω από ‘δώ, το φέρνω από ‘κεί και πάντα, καταλήγω σε απογοήτευση. Πώς τα κάναμε έτσι, αδέλφια μου; Σίγουρα δεν ήταν αυτό που είχαμε στο μυαλό μας, όσο μεγαλώναμε…
Εγκλήματα που μας στεναχωρούν βαθειά, άνθρωποι που μας φρικάρουν, αδύναμοι που δεν έφταιξαν, ωστόσο «πλήρωσαν» τις αμαρτίες όλων. Φόνοι, αυτοκτονίες, βιασμοί στη χειρότερη μορφή τους κάνουν τη λέξη «πρωτοφανές» να προσεγγίζει άλλη σημασία και συχνότητα. Πρόκειται για πανδημία …κακού αυτή τη φορά, που μεταδίδεται ραγδαία.
Ένα Κορίτσι, μια Ευχή και το… «Κοινωνικό Εμβόλιο»
Άνθρωποι αντιδικούν για το παραμικρό καταλήγοντας να βλάψουν, ή να ευχηθούν το χειρότερο για τον άλλο. Πολιτικοί στην Ουγγαρία ψηφίζουν νόμο που απαγορεύει οποιαδήποτε αναφορά στην ομοφυλοφιλία κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης του παιδιού μέχρι τα 18, βρίσκοντας σύμφωνους τους Πολωνούς και Σλοβένους συναδέλφους τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η μισαλλοδοξία εξαπλώνεται στην Κοινωνία, την Εκκλησία, στα Μ.Μ.Ε. τα Social Media, στους χώρους εργασίας, μέχρι και στον δρόμο – σε δυο οδηγούς που τσακώνονται και φοβάσαι πού θα καταλήξει…
Ναι, το «φερόμενος ως δράστης» είναι νομικά το ορθό να χρησιμοποιείται ακόμη και στις περιπτώσεις που ο δράστης έχει ομολογήσει το έγκλημά του για μια σειρά από λόγους, όπως το ότι μπορεί να έχει παραδεχτεί κάτι που δεν έκανε, ως διαταραγμένος ψυχικά που αποζητά την προσοχή. Το να διατυπωθεί λάθος από κάποιον στον «αέρα», όμως, δε σημαίνει ότι αυτός πρέπει να πεθάνει…
Με φρικάρει που ο νόμος δεν έχει ακόμη αφαιρέσει τη γονική μέριμνα από έναν καθ’ ομολογίαν συζυγοκτόνο – έστω και προσωρινά – δίνοντάς του το δικαίωμα να θέλει να διεκδικήσει την επιμέλεια του παιδιού που άφησε χωρίς μάνα με τέτοιο τρόπο, όποτε αποφυλακιστεί. Αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να «περιλούσω τη δικαιοσύνη με βιτριόλι» μέσω τηλεόρασης ή Social Media.
Θα προσπαθήσω να μην αντιδράσω, όπως η φίλη μου, η Μαίρη Συνατσάκη που κάποια στιγμή ήταν τόσο συχνά τα «πρωτοφανή περιστατικά», ώστε να την καταβάλει η απογοήτευση. Εγώ θα ρωτήσω ευθέως: Τι πάθαμε, ρε μαλάκες;
Και δεν ξέρω, αν υπάρχει και «εμβόλιο» για όλο αυτό. Φταίει η ζέστη; Το νερό; Έτσι ήμασταν πάντα και το κρύβαμε; Δε νομίζω… Προχθές, είχα την τιμή να παρουσιάσω τα YouSmile Awards που διοργανώνονται απ’ το Χαμόγελο του Παιδιού για 5η χρονιά. Εκεί, παιδιά βραβεύουν παιδιά. Αναδεικνύουν πράξεις και πρωτοβουλίες αγοριών, κοριτσιών, ή σχολείων ολόκληρων ανά την Ελλάδα που άφησαν τον εαυτό και τη βόλεψή τους στην μπάντα για να προσφέρουν σε άλλα παιδιά και στην κοινωνία μέσα από πρωτοβουλίες που σκαρφίστηκαν τα ίδια. Ό,τι και να σας πω είναι λίγο γι’ αυτήν τη συγκινητική βραδιά-βάλσαμο. Θα αναφερθώ στην απάντηση ενός κοριτσιού, όταν της ζητήθηκε να κάνει μια ευχή – ό,τι θέλει: «Κανένας άνθρωπος να μην είναι ξανά σε νοσοκομείο», είπε…
Η μικρή δεν μίλησε για τους «δικούς της». Δεν αναφέρθηκε μόνο στους φίλους της, στα κορίτσια, στους Έλληνες, τους χριστιανούς, τους μαύρους, τους άσπρους ή τους gay. Δεν διαχώρισε εργαζόμενους και εργοδότες, πλούσιους και φτωχούς, μεγάλους, ή νέους, μαχητές, ή διάσημους… Είχε μια ευχή και την «ξόδεψε» με αγάπη στους άλλους – σε όλους τους άλλους, γιατί στο μυαλό της δεν τους ξεχωρίζει. Ε, αυτό είναι το εμβόλιο, αδέλφια μου και δεν χρειάστηκε καμία φαρμακοβιομηχανία για να το κατασκευάσει, παρά μόνο ένα παιδικό μυαλό με την καθαρότητα που το διακρίνει.
Αργήσαμε να «κουμπώσουμε» κομμάτι, όμως: Love Generation από Bob Sinclar με λίγο «τσιμπημένη» την ένταση και ξεκινάμε..
Σόουπιτς: Ετήσιο Τσεκάπ κ’ ΑΝΑCΚΟΠΙCIC
Φυσικά όλος αυτός ο ζόφος έπεσε και στην Σόουπιτς, αδέλφια μου με εξίσου απογοητευτικά αποτελέσματα. Με φρικάρει που δεν κουτσομπολεύουμε πια απλά, ο ένας τον άλλον, αλλά τον θέλουμε εκτός δουλειάς και μάλιστα μετά από διασυρμό. Με «σκαλώνει» που κοιτάμε τα νούμερα των άλλων, πριν τα δικά μας, γιατί την απόλαυση της επιτυχίας μας συμπληρώνει η καταβαράθρωση του «απέναντι». Δεν μ ’αρέσει να προσπαθούμε να «κάψουμε»επαγγελματικές προτάσεις αποκαλύπτοντάς τες πρόωρα και βαφτίζοντάς τις «τηλεοπτικό ρεπορτάζ».
Οι λυκοφιλίες πλέον ομολογούνται χωρίς ντροπή και γίνονται και σημαία, ο θάνατός σου, αποτελεί γαρνιτούρα της ζωής μου και τα κανάλια βλέπουν μόνο χρήματα. Κάθε έννοια «φανέλας» και υπέρβασης εαυτού για την «οικογένεια» της επιχείρησης που διάλεξες, σε εμπιστεύτηκε και τη θες πρώτη απέναντι στον ανταγωνισμό περιορίστηκε σε ένα σύνθημα τη βραδιά που το κανάλι έκοψε την Πρωτοχρονιάτικη πίτα…
Αυτή τη Σόουπιτς έχουμε, όμως, αδέλφια μου, αυτή και θα μας γλεντάει. Η Μαλέσκου δεν ασχολείται, ούτε κρατά κακίες σε παίκτες Σορβάιβο, ή συνεργάτες που δεν άντεξαν και παραιτήθηκαν, γιατί δεν τους θεωρεί σημαντικό θέμα. Η Σπυροπούλου έρχεται με 2 εκπομπές στο κανάλι που την μοστράρει με υπερηφάνεια, ο Μουτσινάς δεν θέλει τον Ντάφυ στην εκπομπή (και μπράβο για τη συνέπεια λόγων και πράξεών του), αλλά την «κάνει» για διακοπές σεζόν τη Δευτέρα γιατί μπορεί, ενώ ο Τσαλίκης υπέγραψε συμβόλαιο για παρουσιαστής του Big Brother, αλλά, τελικά, του είπαν ότι αυτοκαιταλοιπά και αούα. Μετά από τα παραπάνω, το ψυχαγωγικό τμήμα του ΣΚΑΪ μετονομάζεται σε Yolo TV.
Και συνεχίζω…Ο Μπάρτζης κατηγόρησε τον Σάκη αναφερόμενος σε κάτι που δε μας είπε. Η Αμιγιάμι υποστήριξε τον Νίκο βρίζοντας τον Σάκη για κάτι που δεν έγραψε και η μαμά της Μαριαλένας ξανατοποθετήθηκε δημόσια διαψεύδοντας κάτι που δεν ειπώθηκε ποτέ. Βαρεθήκαμε να ακούμε ποιος έκαμε τον έρωτα με άλλον, άλλη, ή μόνος του στη ζούγκλα του Άη Δομινίκου και «ζούγκλα» έγινε και η πρωινή ζώνη με τις φήμες για «κλοπές» εκπομπών και παρουσιαστών να δίνουν και να παίρνουν. Ευτυχώς, αγαπιόμαστε στα Πρωινά και οι παρεξηγήσεις λύνονται – μπορεί και όχι.
Η Δικαίωση του Πανελίστα
Κοίτα πώς τα φέρνει η ζωή… Δες πώς γυρίζει ο τροχός και γίνεται ο υπηρέτης, αφεντικό κι ο μούτσος, …καπετάνιος. Μου είναι πολύ πρόσφατη η προσφώνηση: «Ε, καλά… Τι είναι κι αυτός; Πανελίστας στον τάδε» σε περιπτώσεις που κάποιος ήθελε να υποτιμήσει έναν συνεργάτη εκπομπής…
Φυσικά, το κύρος του εκάστοτε πανελίστα οριζόταν ανέκαθεν από την αξία του παρουσιαστή. Ακόμη και τότε, όμως, ο πανελίστας ήταν ο βοηθητικός, εκείνος που μπορεί να «έβγαζε το φίδι απ’την τρύπα» για να μην «λερώσει το στόμα του» ο επικεφαλής, αυτός που θα έλεγε την ατάκα για να «κορυφώσει» μια κουβέντα, ή να την αποτρέψει απ’το να εκτροχιαστεί. Σε άλλες περιπτώσεις, ο πανελίστ «προστατεύει» τον παρουσιαστή «φυλώντας τα νώτα του», τον «εκτοξεύει» με το κατάλληλο λεκτικό πινγκ-πονγκ,«καλύπτει» τις ατέλειές του – ακόμη κι αν αυτό σημαίνει πως τις παρουσιάζει με αυτοθυσία ως δικές του – ή απλά τον κρατά ευδιάθετο, ως «τηλεοπτικός φλάφερ».
Στις περιπτώσεις που ο πανελίστας λειτουργεί ως «πληρωμένο πιστόλι» του παρουσιαστή για να μην εκτεθεί ο ίδιος, ή σ’ εκείνες που είναι άβολα καλύτερος στον «αέρα» απ’ το πρώτο όνομα της εκπομπής δε θα αναφερθώ, ως μεμονωμένα παραδείγματα παθολογικών περιπτώσεων που έζησα (κι εγώ) είτε ως εμπειρία, είτε ως μάρτυρας…
Μα, για να μην το παίζω μάγκας κι εμένα μου είχε φανεί εξωφρενική η ατάκα σπουδαστή του ΑΝΤ1 MediaLab, ο οποίος σε ερώτησή μου για τα όνειρά του στον χώρο των Μ.Μ.Ε. είχε απαντήσει πως θέλει να γίνει πανελίστας. «Τι είναι αυτά πού λες;», αναφώνησα… «Αυτό είναι το όνειρό σου; Πρέπει να στοχεύεις ψηλά. Να ‘γκρεμίσεις’ όποιον θαυμάζεις και να τον ξεπεράσεις. Ο ουρανός είναι το ταβάνι στα όνειρά σου». Μέχρι που, την επόμενη σεζόν ξανάγινα πανελίστας και ο ουρανός έπεσε στο κεφάλι μου, μαζί με το ταβάνι.
Έλα, όμως, που η μπιφτέκα «γύρισε» και τα κόζα άλλαξαν στη live τηλεόραση. Πλέον, ο τηλεθεατής δεν επιλέγει μόνο, μέσω του τηλεκοντρόλ, αλλά εκφράζει επιτόπου και την άποψή του γι’αυτό που βλέπει μέσω των Social Media. Ο «δέκτης» της Μαζικής Επικοινωνίας, (όπως ορίζεστε στη Θεωρία των Μέσων, αδέλφια μου) δεν «ψαρώνει» πια, μια που αποτελεί τηλεθεατή 4ης γενιάς, αισίως. Τι να σας πουν πια τα πυροτεχνήματα και τα σόου στη Σύρο, οι διεθνείς τσελέμπριτιζ, οι προτάσεις γάμου, οι συγκινητικές ιστορίες και οι μανούρες ζωντανά στην τηλεόραση – τα έχετε δει όλα και μάλιστα, πάνω από μία φορά.
Η ουσία εκτιμάται πλέον, όπως ενίοτε και η απουσία της (ανάλογα με το τι θες να παρακολουθήσεις). Σημασία έχει πως ο τηλεθεατής βλέπει πια συνειδητά μια εκπομπή με τα καλά της και τα κακά της και όχι επειδή εντυπωσιάζεται. Μην πάτε μακριά: Φανταστείτε ότι είστε για καφέ και πετυχαίνετε έναν παρουσιαστή. Ποιος θα ήταν αυτός που θα έκανε τα γόνατά σας να κοπούν όπως όταν πρωτοβλέπατε εκπομπές; Ποιον θα παρατηρούσατε πώς τρώει, αν είναι τόσο όμορφος, όσο φαίνεται στο γυαλί και από ποιόν θα καταδεχόσασταν να ζητήσετε φωτογραφία, ή ακόμη χειρότερα, θα κολώνατε από στάρστρακ (τσελεμπριτο-κουκουμπλούκου δηλαδή) να τον πλησιάσετε καν, μπας και πείτε μαλακία και γίνετε ρεζίλι; Είναι πολύ υγιές να παραδεχτούμε πως εν έτει 2021 και 31 χρόνια μετά την έλευση της ιδιωτικής τηλεόρασης στην Ελλάδα, οι απαντήσεις σ’ αυτήν την ερώτηση έχουν περιοριστεί σε μόλις δύο: Κανέναν ή την Ελένη Μενεγάκη. Και εδώ η λίστα ολοκληρώνεται.
Άφησα τελευταίο το πιο σημαντικό… Κάποιος θα έλεγε ότι οι εποχές έχουν «αγριέψει», ως προς τα μηνύματα που οφείλει να προβάλλει η τηλεόραση, ή όπως το λένε στο χωριό μου: «Το Πολιτικά Ορθό». Εγώ, θα πω ότι απλά, προοδεύουμε, γινόμαστε καλύτεροι άνθρωποι, σεβόμαστε ο ένας τον άλλον και τις επιλογές του, αγαπάμε εμάς, το σώμα μας και τον διπλανό μας. Είναι η ώρα. Και αυτή η ώρα αποτυπώνεται και σ’ αυτό που θέλουμε να βλέπουμε στην τηλεόραση.
Τέρμα στις live καφενειακές συζητήσεις, δεν υπάρχει χώρος πια για ατάκες «όπως τα λέμε στην παρέα μας» και χοντράδες για εντυπωσιασμό. Ο τηλεθεατής δεν συγχωρεί πια οποιουδήποτε είδους ελαφρότητα και επιφανειακή αντιμετώπιση που βλάπτει, έστω και τον έναν. Η μάζα καταμερίζεται σε μονάδες και η τηλεόραση οφείλει να τις σεβαστεί. Το παιχνίδι πλέον, παίζεται από δύο παίκτες, πομπό και δέκτη, ενώ η τηλεόραση αποκτά ενεργό κριτή – εσάς…
Ευτυχώς που αλλάζουν τα πράγματα και ελπίζω να αλλάζω μαζί τους κι εγώ στον τηλεοπτικό μου, εαυτό, 15 χρόνια μετά. Αλίμονο, αν έμενα ο ίδιος και δεν εξελισσόμουν, ή να σας το πω διαφορετικά: Αλίμονο, αν παρέμενα κολλημένος και δεν απαρνιόμουν την τηλεοπτική παρουσία μιας εποχής που πέρασε για να τη διαδεχθεί μια καλύτερη, πιο ανθρώπινη. Πού θέλω να καταλήξω; Τιμή και δόξα στον τίμιο πανελίστα.
Και ξαφνικά, από εκεί που οι πανελίστες ήταν οι ακριβοπληρωμένοι χαβαλέδες με την κάθε Σπυρούλα Ντινοπούλου (τυχαίο όνομα, μπορεί και όχι) να «φυτεύεται» σε μια τηλεοπτική παρέα, χωρίς να μπορεί να αρθρώσει καν μια φράση στα ελληνικά, γιατί – εδώ που τα λέμε – δεν ήταν και απαραίτητο, βλέπεις πως τα πράγματα σοβαρεύουν. Πετάει η κάθε Σπυρούλα, ή ο κάθε Κωνσταντίνος Γαμάτος μια μαλακία και τον «τρώει η μαρμάγκα» και μαζί μ’ αυτόν την εκπομπή, τον παρουσιαστή της και το κανάλι, γιατί πια, ο τηλεθεατής πρώτα ακούει και μετά, θαμπώνεται.
Οι πανελίστες – φέτος περισσότερο από κάθε άλλη χρονιά – αποδείχτηκε ότι πρέπει να ξέρουν να μιλούν σωστά ελληνικά, ιδανικά να είναι καλλιεργημένοι, να έχουν τηλεοπτική αντίληψη και συναίσθηση των λεγομένων τους, να αναγνωρίζουν και να εφαρμόζουν τα όρια της τηλεοπτικής πλάκας διαχωρίζοντάς την απ’ τον παρεΐστικο χαβαλέ, να στηρίζουν τον παρουσιαστή τους και να κάνουν τηλεόραση για τον τηλεθεατή και όχι για τον εαυτό και τα like τους. Οτιδήποτε άλλο, είτε χαντάκωσε την εκπομπή του, είτε αποτέλεσε σιωπηλή γλάστρα.
Για να καταλάβετε, αδέλφια μου, πόσο υψηλές είναι οι απαιτήσεις πλέον για έναν πανελίστα, αρκεί να σας πω ότι πολλοί από τους κεντρικούς παρουσιαστές σήμερα θα ήταν ανίκανοι να «κάνουν πάνελ». Δικαίωcιc για τον άξιο πανελίστα, λοιπόν και κάτω τα χέρια απ’ τα σκαμπώ.
Κουιζάρα
Και φύγαμε για κουιζάρα:
«Μαγειρεύεται» μια μπόμπα, αδέλφια μου που, αν τελεσφορήσει, πολλοί θα αναγνωρίσουν την ύπαρξη στην τηλεόραση αυτού που λέμε…κάρμα.
Αυτά και για τη σημερινή μας, διαδικτυακή «κουβέντα», αδέλφια μου. Ας ηρεμήσουμε όλοι, ας παίρνουμε μια ανάσα πριν σκεφτούμε, ευχηθούμε, ή πράξουμε κακό και ας νιώθουμε ότι «απέναντί» μας δε στέκεται κανείς, παρά μόνο ο εαυτός μας. Ας τον αφήσουμε πίσω, ως «παλιό εαυτό» κοιτάζοντας μόνο μπροστά με μάτια αγάπης. Τότε μόνο το σκοτάδι θα αποσυρθεί…
Αφιερωμένο σε όλους σας, Freed From Desireαπό Gala: