Είναι απόγευμα, έχεις βάλει κάτι πρόχειρο να φας, το τηλεκοντρόλ στα χέρια και, σχεδόν χωρίς να το καταλάβεις, βλέπεις τον τρίτο συνεχόμενο καυγά στο αγαπημένο σου ριάλιτι.
Σχολιάζεις μόνος σου τις ατάκες, λες «σιγά μην είπε αυτό στην κάμερα» και παρόλα αυτά… μένεις να δεις και τη συνέχεια. Τυχαίο; Καθόλου.
Η γοητεία των ριάλιτι δεν είναι μόνο στις υπερβολές τους, αλλά κυρίως στο γεγονός ότι μας βάζουν σε μια θέση θεατή που παρακολουθεί, σχολιάζει και – χωρίς να το λέει φωναχτά – ταυτίζεται. Όσο κι αν το αρνιόμαστε, είναι σχεδόν αδύνατο να μην εντοπίσουμε κάτι οικείο σε αυτές τις συμπεριφορές: μια φίλη που αντιδρά παρόμοια, έναν πρώην που θύμωνε έτσι, ή ακόμη κι έναν εαυτό που δεν θα θέλαμε να παραδεχτούμε.
Αυτός ο μικρός «καθρέφτης» που προσφέρουν τα ριάλιτι – μέσα από έντονες καταστάσεις, ίντριγκες και «καρφιά», ενεργοποιεί κάτι μέσα μας. Οι ειδικοί λένε πως τέτοιες εκπομπές λειτουργούν σαν ένα άτυπο κοινωνικό πείραμα. Εμείς λέμε απλώς ότι είναι ο καλύτερος τρόπος να δούμε… πώς δεν θα φερόμασταν ποτέ. Ή έτσι θέλουμε να πιστεύουμε.
Παράλληλα, το στοιχείο του αυθορμητισμού – όσο στημένο κι αν μοιάζει μερικές φορές – μας κρατάει σε εγρήγορση. Δεν είναι τυχαίο ότι θυμίζουν τις παλιές σαπουνόπερες, μόνο που τώρα παίζουν σε real time, με χαρακτήρες που δεν υποδύονται ρόλους, αλλά τους ζουν. Και κάπου εκεί, μπαίνουμε κι εμείς στο παιχνίδι. Γιατί όσο εύκολο είναι να τους κρίνουμε, άλλο τόσο εύκολο είναι να κολλήσουμε.
Τελικά, ίσως αυτός να είναι και ο λόγος που τα ριάλιτι επιβιώνουν τόσα χρόνια στην τηλεόραση: προσφέρουν δράση, συναισθήματα, ταύτιση, ξεσπάσματα και φυσικά… τροφή για κουβέντα. Δεν απαιτούν συγκέντρωση, δεν χρειάζονται ερμηνεία. Μας χαρίζουν λίγη ενοχική απόλαυση, χωρίς καν να χρειαστεί να την εξηγήσουμε.
Και όσο κι αν λέμε «δεν το βλέπω, απλώς έτυχε να παίζει», κάπου μέσα μας ξέρουμε πως το περιμέναμε λίγο. Έστω και για να το σχολιάσουμε μετά με φίλους.
Εξάλλου, ποιος μπορεί να αντισταθεί σε ένα καλό τηλεοπτικό «καρφί»;
