Για τις εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας του κορονοϊού, την αποτελεσματικότητα των εμβολιασμών, αλλά και το πότε θεωρεί ότι θα επιστρέψουμε στην κανονικότητα μίλησε ο καθηγητής Επιδημιολογίας Γκίκας Μαγιορκίνης στην Ειρήνη Αρβανίτη και το περιοδικό ΟΚ! που κυκλοφορεί με τα «ΝΕΑ Σαββατοκύριακο».
Συμπληρώθηκε ένας χρόνος εγκλεισμού λόγω Covid-19. Πιστεύατε πέρσι τέτοια εποχή ότι έναν χρόνο μετά θα ζούμε με μάσκες και φόβο;
Οι μεγάλες πανδημίες της γρίπης ιστορικά έχουν κρατήσει για αρκετά χρόνια. Ωστόσο δεν έχουμε ιστορικό από πανδημίες κορονοϊών, τουλάχιστον τα τελευταία 100 χρόνια. Γι’ αυτό είναι πολύ δύσκολο να γίνουν μακροχρόνιες προβλέψεις, όπως για το χρονικό διάστημα που μια πανδημία θα επηρεάσει την κανονικότητα. Από τη μία οι τεχνολογικές εξελίξεις, με την έλευση αποτελεσματικών εμβολίων πιο γρήγορα από ποτέ, δείχνουν ότι η πανδημία θα διαρκέσει λιγότερο από ό,τι σε άλλες εποχές. Από την άλλη οι επιπτώσεις της πανδημίας, λόγω μεγαλύτερου ποσοστού του πληθυσμού που ανήκει στις ευπαθείς ομάδες από ό,τι στο παρελθόν, φαίνεται να είναι μεγαλύτερες και πιο μακροχρόνιες.
Σήμερα έχουμε ξεπεράσει τα 2.000 κρούσματα ημερησίως. Τι μας έχει οδηγήσει σε αυτό τον αριθμό; Ο κόσμος δεν υπακούει στο lockdown, δεν έχουν παρθεί τα σωστά μέτρα ή οι μεταλλάξεις του ιού είναι πλέον απρόβλεπτες;
Οι λόγοι που βλέπουμε αυξημένο αριθμό κρουσμάτων αυτή την περίοδο είναι κατά κύριο λόγο η σχετική χαλάρωση στην τήρηση των μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης λόγω κόπωσης του γενικού πληθυσμού, αλλά και η σχετικά αυξημένη μεταδοτικότητα των μεταλλαγμένων στελεχών σε σχέση με τα προηγούμενα στελέχη. Σε αυτά θα πρέπει να προστεθεί ότι οι καιρικές συνθήκες του Φεβρουαρίου συνέβαλαν ώστε οι περισσότερες κοινωνικές συνάξεις να πραγματοποιηθούν σε κλειστούς χώρους, όπου η μεταδοτικότητα είναι έως και δέκα φορές μεγαλύτερη.
Θα πετάξουμε τις μάσκες το 2022 ή πιστεύετε ότι αποτελεί ένα μακρινό «όνειρο»;
Γενικά είναι δύσκολο να κάνουμε ακριβείς προβλέψεις. Με βάση τα υπάρχοντα επιστημονικά δεδομένα, με τον εμβολιασμό θα μπορέσουμε να επιταχύνουμε την επιστροφή στην κανονικότητα, συνεπώς όσο πιο γρήγορα εμβολιαστεί ο κόσμος και όσο μεγαλύτερο είναι το ποσοστό κάλυψης με το εμβόλιο , τόσο πιο γρήγορα θα γίνει και η επιστροφή στην κανονικότητα. Αν αυτή η κανονικότητα θα είναι ελεύθερη κορονοϊού, είναι δύσκολο να εκτιμηθεί. Το πιο πιθανό σενάριο είναι ότι θα συνεχίσει να κυκλοφορεί ο κορονοϊός, αλλά οι επιπτώσεις του θα είναι πολύ ηπιότερες λόγω του εμβολιασμού και της φυσικής ανοσίας.
Το εμβόλιο για πόσο διάστημα προστατεύει; Χρειάζεται επανάληψη ύστερα από κάποια χρόνια;
Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε με ακρίβεια πόσο χρονικό διάστημα θα προστατεύουν τα διάφορα εμβόλια. Τα μέχρι τώρα στοιχεία δείχνουν ότι για το χρονικό διάστημα των λίγων μηνών που έχουν χρησιμοποιηθεί η αποτελεσματικότητά τους δεν φαίνεται να πέφτει σημαντικά. Ωστόσο, πρέπει να γίνει κατανοητό ότι τα εμβόλια μόλις έγιναν διαθέσιμα, οπότε δεν υπάρχουν δεδομένα για τη σε βάθος χρόνου διάρκεια και την ισχύ της ανοσίας.
Κάνοντας το εμβόλιο και μετά το απαραίτητο διάστημα, βγάζουμε τη μάσκα ή συνεχίζουμε να προσέχουμε;
Σε αυτή τη φάση της πανδημίας αφού κάνουμε το εμβόλιο συνεχίζουμε να προσέχουμε όπως και πριν. Καθότι ο εμβολιασμός δεν είναι 100% αποτελεσματικός στη μείωση της μετάδοσης, αν και πλησιάζει στο 100% στο να προστατεύει από σοβαρή νόσο, αυτό που επιθυμούμε σε αυτή τη φάση από τον εμβολιασμό σε κλίμακα δημόσιας υγείας είναι να προσθέσει αποτελεσματικότητα στα υπάρχοντα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης ώστε να επιταχυνθεί η συρρίκνωση της επιδημίας. Σε δεύτερη φάση και όταν υπάρχει ικανοποιητικό ποσοστό του πληθυσμού που έχει ανοσία, τότε θα μπορέσουμε να χαλαρώσουμε κάποια μέτρα και να σταματήσει και η χρήση της μάσκας.
Τελικά ήταν λάθος που τα παιδιά επέστρεψαν στα θρανία; Τι λένε οι έρευνες σήμερα;
Το φυσικό περιβάλλον των παιδιών είναι τα σχολεία, συνεπώς δεν μπορεί να θεωρηθεί ποτέ ως «λάθος» η επιστροφή τους στα θρανία. Η επιστροφή των μαθητών στα θρανία θα πρέπει να αποτελεί υψηλή προτεραιότητα σε ένα σύγχρονο ανθρωποκεντρικό κράτος. Σε σχέση με τις έρευνες, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και άλλοι παγκόσμιοι οργανισμοί συμφωνούν ότι τα σχολεία θα πρέπει να είναι τα τελευταία που θα κλείνουν και τα πρώτα που θα ανοίγουν.
Πότε θα επιστρέψουμε στην κανονικότητα; Θα δούμε τους δικούς μας ανθρώπους, θα πάμε για ένα φαγητό ή να επισκεφτούμε ένα μέρος;
Θεωρώ ότι εντός του ερχόμενου καλοκαιριού, καθότι θα έχει εμβολιαστεί ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού και ο καλός καιρός θα μειώσει σημαντικά τη μεταδοτικότητα του ιού, είναι πολύ πιθανό να έχουμε κάποιες από αυτές τις φυσιολογικές δραστηριότητες.
Άρα το καλοκαίρι θα κυκλοφορούμε ελεύθεροι;
Με βάση την περσινή χαμηλή επιδημικότητα του κορονοϊού μέσα στο καλοκαίρι και σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού θα έχει εμβολιαστεί, αναμένουμε να έχουμε μια σχετικά σημαντική επιστροφή στην κανονικότητά μας.
