Μια μέρα πριν αναχωρήσει για την Άγκυρα, ο πρωθυπουργός της Ελλάδας, Αλέξης Τσίπρας, παραχώρησε συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης στο τουρκικό πρακτορείο «Anadolu».
«Πρέπει να οικοδομήσουμε μια σχέση αμοιβαίου σεβασμού, βασισμένη στο διεθνές δίκαιο, προς όφελος τον λαών μας αλλά και της ευρύτερης περιοχής», διαμήνυσε ο Έλληνας πρωθυπουργός.
Οι σχέσεις Ελλάδας Τουρκίας
Κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησής σας, μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας προέκυψαν μία σειρά από σημαντικά ζητήματα, όπως το προσφυγικό, το Κυπριακό και η καταφυγή Τούρκων στρατιωτικών στην Ελλάδα μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος. Πώς θα αξιολογούσατε τη σχέση σας με τον Πρόεδρο της Τουρκίας κ. Ερντογάν και πώς η σχέση σας αυτή αντανακλάται στις σχέσεις των δύο χωρών; Πιστεύετε ότι εάν δεν υπήρχε το θέμα των Τούρκων στρατιωτικών θα ήταν πιο θετική η πορεία των διμερών σχέσεων;
«Η σχέση μου με τον Πρόεδρο Ερντογάν βασίζεται στον σεβασμό, στην ειλικρίνεια και στην ευθύτητα. Βασίζεται σε μία σταθερή προσπάθεια να οικοδομήσουμε τις σχέσεις αυτές που οφείλουν να έχουν οι χώρες μας τον 21ο αιώνα, και τις σχέσεις αυτές που θα ανταποκρίνονται στην ιστορία των λαών μας και την φιλία που χτίζεται μεταξύ τους.
Ωστόσο, μετά από αυτήν την περίοδο το κλίμα επιδεινώθηκε. Δυστυχώς η προκλητική ρητορική αυξήθηκε, δεν υπήρξαν διερευνητικές συνομιλίες ή συνομιλίες για μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, ενώ η επιθετική τουρκική αεροναυτική δραστηριότητα στο Αιγαίο έφτασε σε υψηλό επίπεδο, με αποτέλεσμα να φτάσουμε σε πολύ επικίνδυνα περιστατικά. Το θέμα των Τούρκων στρατιωτικών, αποτέλεσε πρόκληση στις σχέσεις μας. Ενώ, η σύλληψη των δύο στρατιωτικών τις επιβάρυνε επίσης.
Προφανώς, τα πράγματα πρέπει να αλλάξουν. Παρά τις δυσκολίες, τον Δεκέμβριο 2017 καλωσορίσαμε τον Τούρκο Πρόεδρο για πρώτη φορά στην Ελλάδα μετά 65 χρόνια, ενώ συναντηθήκαμε με τον Πρόεδρο δύο φορές το περασμένο καλοκαίρι.
Υπήρξαν κάποια βήματα και οι δύο στρατιωτικοί επέστρεψαν στην Ελλάδα, ενώ και εμείς επιστρέψαμε δύο στρατιωτικούς στην Τουρκία όταν πέρασαν τα σύνορα στον Έβρο πριν λίγους μήνες.
Κατά την επίσκεψή μου, όμως, θεωρώ ότι έχουμε την ευκαιρία να συνεχίσουμε τον ειλικρινή διάλογο που ανοίξαμε τον Δεκέμβριο 2017 και να επανεκκινήσουμε τη θετική μας ατζέντα από εκεί που την αφήσαμε”, είπε ο πρωθυπουργός.
Επιδίωξη η δίκαιη και βιώσιμη λύση για το Κυπριακό
Οι διαπραγματεύσεις για την επίλυση του Κυπριακού δεν έδωσαν αποτέλεσμα. Αυτή τη στιγμή και οι δύο πλευρές είναι επιφυλακτικές. Πιστεύετε ότι πριν τις γενικές εκλογές στην Ελλάδα θα μπορούσαν τα δύο μέρη στην Κύπρο να επανακκινήσουν τις συνομιλίες;
Θεωρώ ότι – ανεξάρτητα από εξελίξεις όπως οι εκλογές στην Τουρκία ή στην Ελλάδα – πρέπει να επιδιώκουμε σταθερά τη δίκαιη και βιώσιμη επίλυση του Κυπριακού στη βάση των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, καθώς η μόνη λύση είναι η επανένωση του νησιού σε αυτό το πλαίσιο. Μια λύση που να επιτρέπει στην ομοσπονδιακή Κυπριακή Δημοκρατία να είναι ένα κανονικό κράτος της ΕΕ και να λειτουργεί προς όφελος όλου του Κυπριακού λαού, Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Για να φτάσουμε εκεί θεωρώ ότι πρέπει
- να έχουμε ένα κείμενο που να αντανακλά το πλαίσιο Γκουτιέρες όπως παρουσιάσθηκε στο σημείο που τερματίστηκαν οι συνομιλίες στο Κρανς Μοντάνα
- να υπάρξει σημαντική πρόοδος στις δικοινοτικές συνομιλίες, και
- (σε σχέση με την Ελλάδα) να διεξάγουμε αποτελεσματικές προπαρασκευαστικές συναντήσεις για το θέμα της ασφάλειας. Το κρίσιμο ζήτημα είναι η στάση της Τουρκίας στα ανωτέρω».
Πρόσφυγες και άσυλο
Παρ’ όλο που οι προσφυγικές ροές προς την Ελλάδα έχουν μειωθεί σε μεγάλο βαθμό μετά τη Δήλωση Ευρωπαϊκής Ενωσης και Τουρκίας, ασκείται κριτική στην Ελλάδα για τον αργό ρυθμό χορήγησης πολιτικού ασύλου. Τι απαντάτε σε αυτήν την κριτική; Η ΕΕ δείχνει επαρκή αλληλεγγύη στην Τουρκία και στην Ελλάδα; Πώς κρίνετε τη συνεργασία σας με την Τουρκία στο θέμα αυτό;
«Θεωρώ ότι η Τουρκία έχει αναλάβει το μεγάλο βάρος φιλοξενίας πάνω από 4 εκατομμύρια ανθρώπων και αυτό πρέπει πάντα να αναγνωρίζεται από τη διεθνή κοινότητα και να γίνεται ό,τι είναι δυνατόν από την ΕΕ προκειμένου η γείτονάς μας να υποστηριχθεί. Θεωρώ επίσης ότι έχουμε μια πολύ σημαντική συνεργασία με την Τουρκία στο πλαίσιο της Δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας την οποία πρέπει να εντείνουμε, διότι ειδικά τα ελληνικά νησιά έχουν επιβαρυνθεί πάρα πολύ τα τελευταία χρόνια.
Οι διαδικασίες χορήγησης ασύλου σε όλη την Ευρώπη δοκιμάστηκαν και δοκιμάζονται με την μεγάλη κρίση μετά το 2015, ενώ σε πολλές χώρες οι διαδικασίες είναι αργές. Στην Ελλάδα είναι από τις πιο γρήγορες, αλλά καταβάλλονται πολύ συγκροτημένες προσπάθειες ώστε αυτές οι διαδικασίες – που σέβονται το διεθνές δίκαιο – να είναι ακόμα πιο αποτελεσματικές, προκειμένου να μην επιβαρύνονται τα νησιά και οι αιτούντες. Η ΕΕ από πλευράς της, πρέπει να βρει τον τρόπο να ενισχύσει τη στήριξή της στις χώρες που επιβαρύνονται πιο πολύ από αυτό το φαινόμενο, και να απορρίψει σχεδιασμούς που δεν συνάδουν με το ευρωπαϊκό δίκαιο και τις αρχές του ανθρωπισμού.»
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
