Kneecap – Κριτική: Όταν το hip-hop γίνεται πολιτικό «όπλο» – Είδαμε την ταινία για το εκρηκτικό τρίο που «ρίχνει κανονιές» στην ιστορική αδικία και ξεσηκώνει αντιδράσεις
Μια βιογραφική ταινία για τους αμφιλεγόμενους Kneecap, που χρησιμοποιούν τη μουσική ως επανάσταση
Μου το πρότειναν και ενέδωσα. Διαβάζω περιγραφή και σηκώνω φρύδι: Βιογραφική ταινία του 2024 που ακολουθεί τη δημιουργία και την άνοδο των Kneecap, ενός χιπ χοπ συγκροτήματος στην Ιρλανδία.
Whaaat?
Λίγα δευτερόλεπτα πριν καταλήξω ότι το θέμα δεν με αφορά, κάνω κίνηση – ματ και γκουγκλάρω το όνομά τους. Και 105 λεπτά αργότερα ευχαριστούσα τον εγκέφαλό μου, που έπραξε τα δέοντα…
Πράγματι, η ιστορία αφηγείται πώς τρεις τυπάδες από το δυτικό Μπέλφαστ της Βόρειας Ιρλανδίας ξεκίνησαν ραπ τρίο τους, ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα της χώρας, αλλά και της σκηνής, για έναν πολύ συγκεκριμένο λόγο.
Αφορμή για τη σύστασή τους στάθηκε η ανάγκη να ακουστεί η γλώσσα τους, τα περίφημα Gaeilge. Και τώρα θα μου πεις εσύ «και τι με νοιάζει εμένα στα Καλάβρυτα, τι έκαναν στην Ιρλανδία…».
Λάρωσε και θα καταλάβεις…
Τα πράγματα, που λες, δεν ήταν πάντα έτσι. Κάποτε η ιρλανδική ήταν η γλώσσα της Ιρλανδίας προφανώς μέχρι που μπήκε στη μέση η αγγλική αποικιοκρατία. Οι Άγγλοι απαγόρευσαν τη γλώσσα και κάπως έτσι μπήκε στο περιθώριο. Απαγορεύτηκε στα σχολεία, στα δικαστήρια, στη δημόσια ζωή. Όποιος ήθελε να σταθεί στα πόδια του, έπρεπε να μιλάει αγγλικά αλλιώς… περιθώριο, αγάπη μου.
Τα τελευταία χρόνια γεννιούνται νέα κινήματα που στοχεύουν στην αναγέννηση της γλώσσας και μία από αυτές τις δράσεις ξεκίνησε και από τους Kneecap.
Και είναι οι ίδιοι οι Kneecap που κρατούν και τους πρωταγωνιστικούς ρόλους στο φιλμ, που υπογράφει σκηνοθετικά ο Rich Peppiatt: Mo Chara, Móglaí Bap, DJ Próvaí.
Οι πρωταγωνιστές μάς παίρνουν από το χεράκι και μας κάνουν βόλτα σε όλους τους σταθμούς της πορείας τους, η οποία – και φυσικά – δεν ήταν στρωμένη με ροδοπέταλα. «Κάθε λέξη της ιρλανδικής γλώσσας, είναι μια σφαίρα για την ιρλανδική ελευθερία» είναι το μότο των ηρώων και το να ξεκινάς με αφετηρία μια μακρά ιστορία κοινωνικής καταπίεσης, και τις «πληγές» ακόμη ανοιχτές, δεν το λες και εύκολο εγχείρημα.
Αλλά ούτε και τους πολυένοιαξε, βέβαια, αφού αυτό ήταν το ζητούμενο. Να καταγγείλουν τη μητροπολιτική βία σε κάθε μήκος και πλάτος της, την καταπίεση της γλώσσας τους, της κουλτούρας τους, της ίδιας τους της ταυτότητας.
Έντονη η πολιτική χροιά, δείχνει με το δάχτυλο τον αγώνα των καταπιεσμένων συνόλων και πώς η μουσική λειτουργεί εδώ ως «Δούρειος ίππος», που όχι μόνο ξαναζωντανεύει την ιρλανδική, αλλά και δίνει χαστούκια στην «εξουσία».
Ευχάριστη έκπληξη και το guest «τσα» του – λιποθυμώ από awesomeness – Michael Fassbender, που παίζει τον Arlo, τον πατέρα του Móglaí Bap. Εδώ ο ήρωας είναι μεν εμπνευσμένος από αληθινά πρόσωπα, όχι όμως πιστή αναπαράσταση ενός συγκεκριμένου. Εδώ ο Arlo είναι η παλιά φρουρά. Αντιπροσωπεύει τη γενιά του IRA που έμαθε να παλεύει για την ελευθερία και προσπαθεί να περάσει τις αξίες του και στη νέα φρουρά.
Οι εποχές όμως δεν είναι ίδιες και αυτό αποτυπώνεται μέσα από τη συγκρουσιακή σχέση του με τον γιο του. Είναι το χάσμα ανάμεσα στο τότε και το τώρα. Ανάμεσα σε έναν αγώνα που γινόταν με όπλα και σε έναν καινούριο, που παίζεται με λέξεις και beats.
«Άγρια» η σκηνοθεσία του Rich Peppiatt, πρώην δηµοσιογράφου της «Daily Star», που το 2011 έστειλε µια επιστολή παραίτησης, κατηγορώντας τη για «κιτρινίλα» και ισλαµοφοβία. Τραχιά πλάνα με punk ρυθμό που έβγαλε για πολλούς Trainspotting vibes, γραπώνοντας το feeling με ρεαλισμό, χωρίς αγιογραφική διάθεση, γιατί πώς να το κάνουμε, δεν μιλάμε και για κολλεγιόπαιδα.
Σεξ και ναρκωτικά βαϊμπάρουν δυνατά στη «φασούλα» τους. Πάρ΄το και δέσε το και με τον πολιτικό στίχο και αντιλαμβάνεσαι το γιατί η συντηρητική συνείδηση τούς έχει κατατάξει στο κλαμπ των «αναρχοάπλυτων», επαναστατών χωρίς αιτία.
Αιτία εδώ υπάρχει. Και μια φορά αυτό που ήθελαν το πέτυχαν. Το 2022, η βρετανική κυβέρνηση αναγνώρισε επίσημα τα ιρλανδικά ως γλώσσα. Στη φασαρία που σήκωσε η νέα γενιά για να ακουστεί ξανά η γλώσσα τους, οι Kneecap έβαλαν το δικό τους λιθαράκι και επιβεβαίωσαν ότι όταν «μιλάει» η συσπείρωση τα τείχη αρχίζουν να τρίζουν…
FYI: Οι Kneecap πακετάρουν αυτό το καλοκαίρι τα μπαγκάζια τους και για Ελλάδα – για πρώτη φορά – οπότε αν σε «ψήνουν» οι «κοφτερές» ρίμες και plus μία εκδρομούλα προς Μαλακάσα, πάρε χαρτί και σημείωνε: Κυριακή 13 Ιουλίου, στο Rockwave Festival.
