Αδιαμφισβήτητα, κυρία μου, η φαγωμάρα είναι στο DNA του Έλληνα. Μη σου πω κιόλας ότι είναι το ίδιο το DNA του Έλληνα. Δεν μπορεί να ζήσει χωρίς σκοτωμούς, έριδες και διχόνοια αυτή η φυλή.
Από αρχαιοτάτων χρόνων, τότε που συνήθως για ασήμαντες αφορμές σφάζονταν και αλληλοεξοντωνόντουσαν οι πόλεις-κράτη, μέχρι το 1821 που ενωθήκαμε, κάναμε το θαύμα και μετά φυλακίσαμε, δολοφονήσαμε, απαξιώσαμε όλους τους πρωταγωνιστές του Αγώνα.
Για να μην ανοίξω και το πολύ πονεμένο κεφάλαιο του Εμφυλίου.
Και ερχόμαστε στις μέρες μας με άλλες μορφές διχόνοιας. Πολιτικές, αθλητικές, καλλιτεχνικές.
Και κάπως έτσι ξεπήδησε στον δημόσιο βίο μας η νέα “τιτανομαχία”. «Ευτυχία» vs «Χαλβάη 5-0».
Ναι, κυρία μου, καλά διαβάζετε. Αυτή είναι η νέα κόντρα. Τηλεοπτικές εκπομπές, site και εφημερίδες ασχολούνται εδώ και μέρες με το ποια ταινία θα κόψει τα περισσότερα εισιτήρια και ποια θα καταρρίψει, αν καταρρίψει, προηγούμενα ρεκόρ.
Μέχρι στιγμής προηγείται η ταινία του Αγγέλου Φραντζή με 650.000 εισιτήρια, ωστόσο η ταινία του Σεφερλή, που έχει περάσει τα 200.000 στη δεύτερη βδομάδα προβολής της, φαίνεται ικανή να την περάσει.
Και εδώ, για μια ακόμα φορά, ο Έλληνας που αρέσκεται στο να εντάσσεται και να ομαδοποιείται, καλείται να πάρει θέση για το σε ποια ομάδα ανήκει.
Έκανε και μια δήλωση γνωστός ηθοποιός, ότι αν περάσει ο Σεφερλής την “Ευτυχία” η αισθητική μας πάει στράφι και έριξε λάδι στη φωτιά.
Τι τα θες τι τα γυρεύεις; Να θες να πας σινεμά, κυρία μου, και να το σκέφτεσαι διπλά και τριπλά μη σε χαρακτηρίσουν ελαφρύ και επιφανειακό.
Το ενδεχόμενο κάποιος να επιλέξει να δει και τις δυο ταινίες, το ‘χει σκεφτεί άραγε κάποιος από τους ενορχηστρωτές του νέου “εθνικού διχασμού”;
Δηλαδή, από ποιον κανόνα ακριβώς απαγορεύεται να θέλω σήμερα να ακούσω Παολάρα και αύριο να θέλω να ακούσω Μάλαμα; Απαγορεύεται από κάπου να μου αρέσουν και οι δύο;
Και στο τέλος τέλος πρέπει να καταλάβουν όλοι, πως ο απλός κόσμος ουδόλως μπαίνει σε τέτοιου είδους διχασμούς.
Και στην Ιταλία η όπερα ξεκίνησε ως η τέχνη της φτωχολογιάς και του πόπολου, μέχρι που την έκλεψαν και την ενέταξαν στα μεγάλα τα σαλόνια.
Μα και στη χώρα μας. Για σκεφθείτε πώς ξεκίνησαν τα ρεμπέτικα τραγούδια. Ως κυνηγημένα και απαγορευμένα. Και τώρα πας να τα ακούσεις περήφανος για την κληρονομιά σου στο Μέγαρο Μουσικής.
Αυτή είναι η φάση μας, κυρία μου. Τον σπουδαίο Βέγγο σ’ όλη του τη ζωή τον έλεγαν ατάλαντο που με μια μανιέρα προκαλεί το εύκολο γέλιο και στα τελευταία του τον ενέταξαν -και ορθώς- στους πολύ σπουδαίους καλλιτέχνες.
Άρα, πού καταλήγουμε; Άλλα θέλει ο κόσμος, κυρία μου και άλλα το συστηματάκι που βάζει τις ταμπέλες και ορίζει τι επιτρέπεται και τι δεν επιτρέπεται να δούμε για να χαρακτηριστούμε έτσι η αλλιώς.
Και ποιοι το ορίζουν αυτό το συστηματάκι; Συνήθως και για να λέμε αλήθειες, οι ποιοτικοί της ερημιάς. Ποιοι είναι αυτοί;
Μα όλοι αυτοί που αυτοχαρακτηρίζονται ποιοτικοί, που η τέχνη τους δεν αφορά κανέναν έως ελάχιστους και όλη αυτή την αποτυχία τους την βαφτίζουν κουλτούρα, δημιουργώντας το άλλοθι ότι ακολουθούν δύσκολα, ελιτίστικα μονοπάτια, που δεν μπορεί να τα κατανοήσει ο καθένας από εμάς.
Τι λες ρε μεγάλε; Υπάρχει πραγματικά σπουδαίος καλλιτέχνης που να θέλει η τέχνη του να απευθύνεται στη μάνα, τον πατέρα, τον σύντροφο και κάνα δυο τρεις φίλους; Τι μπούρδες είναι αυτές;
Έχω γνωρίσει όλα αυτά τα χρόνια και έχω πάρει συνέντευξη από πολλούς σπουδαίους ποιοτικούς καλλιτέχνες, κυρία μου. Ούτε ένας δε μου ‘χει πει ότι δεν θα ‘θελε να γεμίζει θέατρα, γήπεδα, μουσικές σκηνές, πίστες και κινηματόγραφους.
Δε θα ξεχάσω την ατάκα πολύ μα πολύ σπουδαίου και βαθιά κουλτουριάρη και ποιοτικού σκηνοθέτη και ηθοποιού, που τώρα είναι πολύ μες στα πράγματα. «Εγώ, Γιώργο μου, θέλω να έχει απήχηση το έργο μου. Και να αισθάνομαι πάντα σταρ. Να ‘μαι μια αρσενική Αλίκη Βουγιουκλάκη»
Μα αυτό, κυρία μου εδώ που τα λέμε είναι και το απόλυτα φυσιολογικό για τον καλλιτέχνη.
Δε θα ξεχάσω και την κουβέντα που ‘χα ένα πρωί σε ένα καφενεδάκι της Τήνου με τον πολύ σπουδαίο Λαυρέντη Μαχαιρίτσα, ο οποίος και αισθανόταν και ήταν βέβαια μεγάλος ροκ σταρ.
Προσπαθούσα τότε να τον πείσω να ‘ρθει κριτής στο δεύτερο The Voice που ετοιμάζαμε για τον ΑΝΤ1. Ξέρετε γιατί δεν το σκεφτόταν; Όχι γιατί κατ’ ανάγκην δεν ήθελε αυτός, αλλά γιατί σκεφτόταν τι θα πει μια μερίδα κόσμου αλλά και κάποιοι συνάδελφοί του αυτοαποκαλούμενοι ποιοτικοί, ότι δηλαδή ξαφνικά αλλάζει στρατόπεδο και πάει με τους απέναντι…
Μα ποιοι ακριβώς είναι αυτοί οι απέναντι; Και ποιος ακριβώς ορίζει τη μια ή την άλλη όχθη της τέχνης;
Φαύλος κύκλος. Δηλαδή η Μελίνα έπαθε κάτι που κάθισε σε επιτροπή; Δεν είναι μια ποιοτική τραγουδίστρια;
Ή ο φίλος μου ο Ρέμος που είναι φουλ εμπορικός, στερείται ποιότητας και καλλιτεχνικής υπόστασης;
Δεν είναι ποιοτικοί ο Πάριος και ο Βοσκόπουλος;
Δεν είναι ποιοτικός ο Πέτρος Φιλιππίδης που είναι από τους πλέον εμπορικούς ηθοποιούς;
Πρέπει λίγο να ηρεμήσουμε και να αποπαγιδευτούμε, κυρία μου. Πρέπει να σπάσουμε τα δεσμά και τα όρια που οι μέτριοι έχουν ορίσει για να δικαιολογήσουν την καλλιτεχνική μικρότητά τους και τη έλλειψη απήχησης.
Αν η τέχνη δεν έχει απήχηση δεν αντιλαμβάνομαι τι ακριβώς πρεσβεύει. Και ‘γω, κυρία μου, τραβάω γραμμές την ώρα που κάνω εκπομπή. Καμιά φορα δε, όταν βλέπω το αποτέλεσμα εντυπωσιάζομαι. Ευτυχώς μόνο εγώ. Επίσης αυτό δε με καθιστά ζωγράφο.
Άρα λοιπόν για να πάμε στο δια ταύτα, το ερώτημα “Χαλβάη” ή “Ευτυχια” είναι ένα κίβδηλο δίλημμα. Δεν είναι το ένα ή το άλλο, ούτε κατ’ ανάγκην και τα δύο.
Στο τέλος τέλος, αυτό είναι και το μεγαλείο της φυλής μας. Θεόφιλος, Ελ Γκρέκο. Βαμβακάρης, Καλομοίρης. Νταλάρας, Πάολα, Κατράκης , Σεφερλής…. Τρομάζετε που όλοι αυτοί είναι δίπλα δίπλα; Διαφωνεί κανείς ως προς την καλλιτεχνική τους αρτιότητα; Γιατί τότε να πρέπει να κληθούμε να ψηφίσουμε;
Η τέχνη δεν είναι ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ ούτε ΠΑΟΚ-Ολυμπιακός. Η τέχνη είναι η υπέρβαση, το μεγαλείο και η απόλυτα δημοκρατική επιλογή του καθενός.
Η ποιότητα του καθενός είναι εσωτερικός δρόμος, κυρία μου, όπως και οι επιλογές του. Και δεν πρέπει κανένας μα κανένας να αισθάνεται ότι δίνει εξετάσεις σε κανέναν αυτόκλητο νομοθέτη της δικής του αισθητικής.
