Την καταδίκη της Ελλάδας για μη εκτέλεση απόφασης του 2012, η οποία ζητούσε την ανάκτηση των παράνομων κρατικών ενισχύσεων ύψους πάνω από 230 εκατ. ευρώ που είχαν δοθεί στα Ελληνικά Ναυπηγεία (ΕΝΑΕ), αποφάσισε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.
Σύμφωνα με το ΑΠΕ, η Ελλάδα υποχρεώνεται να καταβάλει κατ’ αποκοπήν ποσό 10 εκατομμυρίων ευρώ και χρηματική ποινή άνω των 7 εκατομμυρίων ευρώ ανά εξάμηνο καθυστέρησης. Σύμφωνα με την απόφαση του Δικαστηρίου, κατά την ημερομηνία λήξεως της προθεσμίας που είχε βάλει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με προειδοποιητική επιστολή το 2014 (ήτοι την 27η Ιανουαρίου 2015), η Ελλάδα δεν είχε συμμορφωθεί με την υποχρέωσή της να λάβει όλα τα μέτρα που συνεπαγόταν η εκτέλεση της απόφασης του Δικαστηρίου του 2012 και, αφετέρου, ότι η παράβαση αυτή εξακολουθούσε να υφίσταται έως την εξέταση των πραγματικών περιστατικών της υπόθεσης από το Δικαστήριο.
Το ιστορικό της απόφασης
Σύμφωνα με το ιστορικό που παρουσιάζει το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο στην απόφασή του, η υπόθεση άνοιξε το 2008, όταν η Επιτροπή ανακοίνωνε ότι τα μέτρα που είχε λάβει η Ελλάδα μεταξύ 1996 και 2003 υπέρ των ναυπηγείων (εισφορές κεφαλαίου, παροχή εγγυήσεων και χορήγηση δανείων) ήταν ενισχύσεις μη συμβατές προς την εσωτερική αγορά και έπρεπε να ανακτηθούν αμέσως.
Υπενθυμίζεται ότι, αφού τέθηκε υπό εκκαθάριση, η ENAE εξαγοράστηκε το 1985 από την Ελληνική Τράπεζα Βιομηχανικής Αναπτύξεως (ΕΤΒΑ), τράπεζα που ανήκε στο Ελληνικό Δημόσιο. Η ΕΝΑΕ ιδιωτικοποιήθηκε το 2001 και στη συνέχεια πωλήθηκε το 2005 στην ThyssenKrupp AG. Τέθηκε υπό τον έλεγχο της Abu Dhabi Mar LLC η οποία εξαγόρασε, το 2009, το 75,1 % των μετοχών της ΕΝΑΕ που κατείχε η ThyssenKrupp.
Το 2010, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκτιμώντας ότι η Ελλάδα δεν είχε συμμορφωθεί προς τις υποχρεώσεις που είχε από την απόφαση του 2008, άσκησε ενώπιον του Δικαστηρίου προσφυγή λόγω παραβάσεως κατά του εν λόγω κράτους-μέλους. Με απόφαση της 28ης Ιουνίου 2012, το Δικαστήριο έκρινε ότι η Ελλάδα είχε παραβεί τις υποχρεώσεις της.
Ελληνικά ναυπηγεία – Photo αρχείου EUROKINISSI
Πώς καθορίστηκε το πρόστιμο
Όσον αφορά τη σοβαρότητα της παράβασης, το Δικαστήριο επισημαίνει τον θεμελιώδη χαρακτήρα των διατάξεων της Συνθήκης στον τομέα των κρατικών ενισχύσεων, καθώς και το αξιοσημείωτο ύψος του ποσού της ενισχύσεως που δεν έχει ανακτηθεί και το γεγονός ότι η αγορά του ναυπηγικού κλάδου είναι διασυνοριακή. Το Δικαστήριο διαπιστώνει επίσης την επαναλαμβανόμενη παραβατική συμπεριφορά της Ελλάδας στον τομέα των κρατικών ενισχύσεων. Για την εκτίμηση της ικανότητας πληρωμής της Ελλάδας, το Δικαστήριο έλαβε υπόψη ως κυριότερο στοιχείο το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) της Ελλάδας, καθώς και το μέγεθος της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα (μείωση του ΑΕΠ άνω του 25% μεταξύ του 2010 και του 2016).
