Η συνάντηση Ερντογάν-Τσίπρα στην Άγκυρα χθες είχε την ίδια ώρα δύο χαρακτηριστικά: αφενός, δεν άνοιξε νέες πληγές στις ευαίσθητες ελληνοτουρκικές σχέσεις, όπως έγινε πριν την επίσκεψη του κ. Ερντογάν στο τέλος του 2017 στην Αθήνα, αφετέρου, δεν παρήγαγε κάτι απτό.
Θα μείνουν στα θεμέλια τα ελληνοτουρκικά;
Ομολογουμένως, τόσο ο κ. Τσίπρας όσο και ο κ. Ερντογάν στάθηκαν πολύ στην ανάγκη να υπάρξει ένας νέος δίαυλος επικοινωνίας μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας, προκειμένου, στη συνέχεια, να μπουν οι βάσεις για τις νέες ελληνοτουρκικές σχέσεις. Όπως, όμως, κατέστη σαφές, δεν είμαστε ακόμα εκεί. Το είπε, άλλωστε, σε μια αποστροφή του ο κ. Τσίπρας, όταν υπογράμμισε ότι πρέπει «να βάλουμε τα θεμέλια, ώστε να μπορούμε κάποια στιγμή να χτίσουμε». Με άλλα λόγια, δεν χτίζουμε ακόμα, αυτή τη στιγμή βάζουμε τα θεμέλια, προκειμένου αυτό στο άμεσο μέλλον να καταστεί εφικτό.
Βεβαίως, καμία απτή δέσμευση των δύο πλευρών στην αναβάθμιση των διμερών σχέσεων δεν προέκυψε, παρά τη διακεκηρυγμένη βούληση για εγγύτερη συνεργασία στους τομείς της οικονομίας και της ασφάλειας. Ούτε καμία διμερής συμφωνίας υπεγράφη, όπως είπε ο κ. Τσίπρας, ούτε προσδιορίστηκε σαφέστερα η ημερομηνία της επόμενης συνεδρίασης του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας που έχει μείνει εδώ και πολύ καιρό σε εκκρεμότητα με όσα συνέβησαν στον ελληνοτουρκικό άξονα, αν και ο κ. Ερντογάν είπε ότι στο μέλλον θα έρθει στη Θεσσαλονίκη συνοδευόμενος από Τούρκους επιχειρηματίες.
Με το βλέμμα στις εκλογές
Είναι σαφές ότι έως τις εκλογές, τουλάχιστον, δεν θα πρέπει να αναμένονται θεαματικές εξελίξεις στα ελληνοτουρκικά. Βεβαίως, βούληση της ελληνικής πλευράς είναι να αποφεύγει δυσάρεστες εκπλήξεις, γι’ αυτό και επενδύει στο άνοιγμα εκ νέου του διαύλου επικοινωνίας με την Τουρκία, τόσο σε επίπεδο κορυφής όσο και σε επίπεδο ΥΠΕΞ και υπουργείων Άμυνας, προκειμένου να υπάρχει ένας καλύτερος συντονισμός και μια συναντίληψη για τα ελάχιστα σε κεντρικό επίπεδο και με τη δέουσα αμεσότητα.
Έμπειρο πολιτικό στέλεχος της αντιπολίτευσης έλεγε, χθες, ότι ένα βασικό στοιχείο των ελληνοτουρκικών σχέσεων είναι ότι «πρέπει να μιλάμε». Με άλλα λόγια, ο ελληνοτουρκικός δίαυλος είναι απαραίτητος. Και είναι απαραίτητος σε στιγμές που το ευρύ κοινό δεν αντιλαμβάνεται υποχρεωτικά. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι πάγιες θέσεις της Τουρκίας άλλαξαν, ούτε προβλέπεται ότι θα αλλάξουν στο εγγύς μέλλον. Άλλωστε, ο Ταγίπ Ερντογάν, σε διάφορα σημεία της συνέντευξης Τύπου δεν έχασε την ευκαιρία να αναδείξει καίρια ζητήματα για την Τουρκία, όπως η επιστροφή των 8 Τούρκων από την Ελλάδα, αλλά και η ευνοϊκή ρύθμιση για τους μουφτήδες, περίπου σαν «αντάλλαγμα», ώστε να επαναλειτουργήσει το επόμενο διάστημα η Θεολογική Σχολή της Χάλκης.
Ο κ. Τσίπρας θα συνεχίσει σήμερα το πρόγραμμά του με επίσκεψη στην Αγία Σοφία, αλλά και με επίσκεψη από κοινού με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο στη Χάλκη, ενώ θα κλείσει την ημέρα με εκπροσώπους της Ομογένειας στο Σισμανόγλειο Μέγαρο, όπου στεγάζεται το ελληνικό προξενείο στην Κωνσταντινούπολη.
