Μια ιστορικά ανεκτίμητη φωτογραφία έδωσε στη δημοσιότητα από το αρχείο του ο Σύλλογος Μικρασιατών Σκάλας Λουτρών «Το δελφίνι» στο πλαίσιο των δράσεων τιμής στα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική καταστροφή.
Σε αυτήν εικονίζονται 19 Έλληνες Αιβαλιώτες (Κυδωνιάτες όπως αναφέρονται) αιχμάλωτοι κρατούμενοι σε τάγματα εργασίας στη Σμύρνη που θα επέστρεφαν στην Ελλάδα στη βάση της Συμφωνίας της Λωζάνης.
Τα ονόματα τους είναι γραμμένα στην πίσω πλευρά της φωτογραφίας.
Η ιστορική αξία της φωτογραφίας έγκειται και στο γεγονός ότι μεταξύ των 19 Ελλήνων βρίσκεται ο συγγραφέας Ηλίας Βενέζης (το πραγματικό του όνομα ήταν Ηλίας Μέλλος).
Το εμβληματικό του έργο «Το νούμερο 31328» καταγράφει ανάγλυφα όσα έζησε καθώς ο συγκεκριμένος αριθμός ήταν αυτός που είχε ως κρατούμενος στα τάγματα.
Ο Ηλίας Βενέζης εικονίζεται στην κάτω σειρά της φωτογραφίας και σημειώνεται με τον δυσδιάκριτο αριθμό 15.
Τα ονόματα των 19 αιχμαλώτων Ελλήνων: Κανουλέλλης Ιωάννης. Φρανσουά Ιωάννης. Ψιλή βροχή (προφανώς είναι παρατσούκλι). Παπλωματάς Ιωάννης. Βλάχου Εμμανουήλ. Χαλβαδέλλης Δημήτριος. Πρεβυγόρας Ευάγγελος. Κουκουστός Παναγής. Κουκουστός Ευάγγελος. Αναγνώστου Νικόλαος. Παγώτης Παναγής. Πεωλιοστής Νικόλαος. Ρήνας Δημήτριος. Μαβριδής Ακίνδυνος. Βενέζης Ηλίας. Βογιατζής Χρίστος. Βογιατζής Στέλιος. Ψαραδέλλης Ανέστης. Μυκονιάτης Κυριάκος.
Σύμφωνα με τον Πρόεδρο του Συλλόγου, Δημήτρη Παπαχρυσό, η φωτογραφία έφθασε στο μικρό ψαροχώρι της Λέσβου, τη Σκάλα Λουτρών μέσω… Μασσαλίας στη Γαλλία.
«Στη Μασσαλία, την πάλαι ποτέ αποικία των Φωκαέων υπάρχουν σήμερα δύο Ελληνικοί Πολιτιστικοί Σύλλογοι. Ο ένας είναι η Ελληνική Κοινότητα Μασσαλίας (Communauté Grecque de Marseille) με πρόεδρο τον κ. Ηλιάδη Αθανάσιο και ο άλλος είναι η Ελληνική Ένωση Μασσαλίας (Union Hellénique de Marseille). Η γνωριμία μας αυτή με τον απόδημο Ελληνισμό στη Γαλλία, μας έδωσε την ευκαιρία να τους βοηθήσουμε σε κάποιες εκδηλώσεις που προγραμματίζουν να κάνουν αυτή την επετειακή χρονιά για τα 100 χρόνια από την Μικρασιατική καταστροφή, αποστέλλοντας τους κάποιο υλικό από τα αρχεία του Μουσείου Προσφυγικής Μνήμης 1922 που διατηρεί ο Σύλλογος μας».
Και καταλήγει ο κ. Παπαχρυσός: «Η επαφή αυτή ήταν η αιτία να λάβουμε μία επιστολή από τον υπερήλικα κ. Ματζουράνη Ευστράτιο-Γεώργιο κάτοικο Μασσαλίας ο οποίος μας έστειλε μία σπουδαία φωτογραφία με ημερομηνία 21-11-1923 που απεικονίζει 19 Έλληνες αιχμαλώτους μεταξύ των οποίων είναι και ο Ηλίας Βενέζης».
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
