Στα γενέθλια του Λεβ Νταβίντοβιτς Λαντάου (22 Ιανουαρίου 1908 – 1 Απριλίου 1968) είναι αφιερωμένο το σημερινό Google Doodle.
O Λαντάου ήταν Σοβιετικός φυσικός που έλυσε πολλά σημαντικά ζητήματα της Θεωρητικής Φυσικής. Τα επιτεύγματά του περιλαμβάνουν την κβαντική θεωρία του διαμαγνητισμού και τη συμβολή στην επινόηση της μεθόδου του πίνακα πυκνότητας στην Κβαντομηχανική.
Του απονεμήθηκε το Βραβείο Νόμπελ Φυσικής του 1962 για την ανάπτυξη μιας μαθηματικής θεωρίας της υπερρευστότητας που εξηγεί όλες τις παράδοξες ιδιότητες του υγρού ηλίου (He II) σε θερμοκρασίες κάτω των 2,17 K (−270,98 °C).
Παιδί-θαύμα
Ο Λεβ Λαντάου ήταν γιος μιας οικογένειας Ρωσοεβραίων του Μπακού, στο Αζερμπαϊτζάν, όπου και γεννήθηκε (επαρχία τότε της Ρωσικής Αυτοκρατορίας). Αναγνωρίσθηκε από νωρίς ως «παιδί-θαύμα» στα Μαθηματικά και αναφέρεται ότι έλεγε πως σχεδόν δεν θυμόταν την εποχή που δεν ήξερε Απειροστικό Λογισμό. Ο Λαντάου αποφοίτησε σε ηλικία 13 ετών από το γυμνάσιο και, καθώς ήταν υπερβολικά μικρός για να εγγραφεί στο πανεπιστήμιο, παρακολούθησε την Οικονομική Τεχνική Σχολή του Μπακού.
Σε ηλικία 14 ετών (το 1922) εγγράφηκε στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Μπακού, ταυτόχρονα σε δύο τμήματα: το Φυσικομαθηματικό και το Χημικό. Το 1924 πήρε μετεγγραφή για το Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου του Λένινγκραντ, από όπου και αποφοίτησε το 1927.
Στη συνέχεια έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο «Φυσικο-τεχνικό Ινστιτούτο του Λένινγκραντ» (σήμερα Ινστιτούτο Ioffe) και στα 21 του πήρε διδακτορικό.
Το 1929 ταξίδεψε για πρώτη φορά στο εξωτερικό, με μία υποτροφία της σοβιετικής κυβερνήσεως.
Μετά από σύντομη παραμονή στο Γκέτινγκεν και στη Λειψία, πήγε στην Κοπεγχάγη και εργάσθηκε στο Ινστιτούτο Νιλς Μπορ για τη Θεωρητική Φυσική. Ο Λαντάου σε όλη την υπόλοιπη ζωή του θεωρούσε τον εαυτό του μαθητή του Μπορ και η στάση του απέναντι στη Φυσική επηρεάσθηκε πολύ από το παράδειγμά του.
Μετά την παραμονή του στην Κοπεγχάγη, επισκέφθηκε το Καίμπριτζ και τη Ζυρίχη προτού επιστρέψει στην ΕΣΣΔ.
Πέθανε το 1968, 6 χρόνια μετά το σοβαρό αυτοκινητιστικό του ατύχημα στη Μόσχα, από το οποίο δεν συνήλθε ποτέ πλήρως.
Η “Σχολή Λαντάου”
Πέρα από τα θεωρητικά του επιτεύγματα, ο Λαντάου υπήρξε ο βασικός γεννήτορας της μακράς παραδόσεως της ΕΣΣΔ στη Θεωρητική Φυσική, που επικεντρώθηκε στο Χάρκοβο (σημερινή Ουκρανία). Ο ίδιος ίδρυσε μαζί με τον μαθητή του Εβγκένι Λίφσιτζ ένα «Ινστιτούτο Προβλημάτων Φυσικής» στη Μόσχα, που αναφέρεται κάποτε και ως «Σχολείο του Λαντάου». Στο ινστιτούτο αυτό ήταν επικεφαλής του «Θεωρητικού Τμήματος» από το 1937 μέχρι το 1962.
Ο Λαντάου ανέπτυξε μια γενική εισαγωγική εξέταση για το «Σχολείο» του, που αποκαλούσε «Θεωρητικό Ελάχιστο». Αυτή κάλυπτε όλες τις πλευρές της Θεωρητικής Φυσικής και για να γίνουν δεκτοί οι υποψήφιοι στο «Σχολείο» του έπρεπε να την περάσουν, πράγμα που το κατόρθωσαν μόνο 43 υποψήφιοι στην ιστορία.
Υποτίθεται ότι οι εξεταζόμενοι έπρεπε να είναι σε θέση να λύσουν οποιοδήποτε ολοκλήρωμα, και η «φιλοσοφία» ήταν να γίνουν οι μαθητευόμενοι «σωστοί φυσικοί» αντί για στενά εξειδικευμένους.
Έχουν πάρει το όνομά του
- Η Θεωρία Λαντάου-Χοπφ για μη γραμμική κίνηση (τύρβη) ρευστών
- Η Θεωρία Γκίνσμπουργκ-Λαντάου για την υπεραγωγιμότητα
- Η «Απόσβεση Λαντάου» στη Φυσική Πλάσματος
- Ο κρατήρας Λαντάου στην αόρατη πλευρά και το βόρειο ημισφαίριο της Σελήνης
- Ο αστεροειδής 2142 Λαντάου (2142 Landau), που ανακαλύφθηκε το 1972.
