Σήμερα μια και το καλεί η μέρα να ακουστούν τα ωραιότερα τροπάρια της εκκλησίας από το “Αι γενεαί πάσαι”ως το “Ω, γλυκύ μου Έαρ”, σε ένα τελείως διαφορετικό κλίμα λόγω του κορονοϊού, θα σας διηγηθώ μια ιστορία από τα σπουδαιότερα τηλεοπτικά συμβάντα όπως μας τα επιβεβαίωσε και ο Κώστας Χαρδαβέλας στην τηλεφωνική επικοινωνία που είχαμε….
Ήταν άνοιξη πριν από το Πάσχα του 1983 όταν ένα πρωινό εμφανίστηκε στην ΕΡΤ στο κτήριο της Κατεχάκη η Ειρήνη Παπά. Οι παλιότεροι θα θυμούνται αυτή τη συνέντευξη Τύπου, αν έμειναν δηλαδή παλαιότεροι…..
Σαν τώρα το θυμάμαι. Η Ειρήνη Παπά μπήκε στην αίθουσα της ΕΡΤ φορώντας μια κίτρινη μακριά τουαλέτα συνοδευόμενη από τους στενούς της φίλους τον Τάκη Εμμανουήλ και τον Πάνο Μιχαλόπουλο, τον γνωστό ηθοποιό.
Νομίζω το…. σοκ είναι αξέχαστο. Αυτή η δωρική ομορφιά που έχει η Ειρήνη Παπά, με τα μαύρα μαλλιά της και αυτό το κίτρινο χρώμα του φορέματος της πρέπει να θάμπωσε τα πάντα….
Η Ειρήνη Παπά είχε έρθει τότε από την Ρώμη για μια ταινία συμπαραγωγής της ΕΡΤ αλλά και για ένα πιο σπουδαίο λόγο. Να μεταβεί με τους “Ρεπόρτερς” στην Κωνσταντινούπολη και να γυρίσουν κρυφά μέσα στην Αγία Σοφία δυο από τους ωραιότερους ύμνους της βυζαντινής μουσικής, το “Τη Υπερμάχω στρατηγώ” και τον ύμνο της Μ. Παρασκευής το “Ω, γλυκύ μου Έαρ”, που σαν σχέδιο ήταν και τολμηρό και επικίνδυνο.
Αλλά ας δούμε τι λέει σήμερα ο Κώστας Χαρδαβέλας στην τηλεφωνική μας επικοινωνία:
Καλησπέρα Κώστα, πώς τα πας;
Να εδώ σαλόνι, κουζίνα, κρεβατοκάμαρα, μπαλκόνι….
Κώστα, θέλω να σε πάω πολλά χρόνια πίσω. Θυμάσαι την Ειρήνη Παπά μες την Αγία Σοφία;
Ε, αλίμονο, από τις πιο συγκινητικές εκπομπές των “Ρεπόρτερς”. Είχαμε πάει το 1983 πριν από το Πάσχα φυσικά στην Κωνσταντινούπολη οι τρεις μας, ο Λιάνης, ο Δημαράς και εγώ μαζί με την μέγιστη Ειρήνη Παπά και τον Τάκη. Μπήκαμε με πολλές προφυλάξεις στην εκκλησία, με πολλή συγκίνηση και κατάνυξη, τότε δεν υπήρχαν ούτε κρυφές κάμερες, αλλά ούτε και ήταν εύκολο να κρύψεις τις μεγάλες κάμερες.
Και πώς έγινε η εγγραφή;
Κρύψαμε την κάμερα σε ένα παλτό, η Ειρήνη φόρεσε ένα κόκκινο ύφασμα στο κεφάλι της που την έκανε ακόμα πιο επιβλητική και άρχισε στην αρχή πολύ σιγά να ψέλνει το “Τη Υπερμάχω Στρατηγώ τα νικητήρια”, τον βυζαντινό ύμνο που είχε να ακουστεί από την Άλωση της Πόλης, όταν στις 29 Μαΐου του 1543 το έψαλαν οι Χριστιανοί πριν από την άλωση της Αγίας Σοφίας. Μετά όταν τη ρώτησα μου είπε ότι τέτοια ρίγη και συγκίνηση δεν είχε νιώσει ποτέ μέσα στην Αγία Σοφία, να ακούγεται ο απαγορευμένος ύμνος της ορθοδοξίας…..
Έψαλε όμως και το “Ω γλυκύ μου έαρ”….
Βεβαίως. Μετά το “Τη Υπερμάχω” συνεχίσαμε κάνοντας ένα διάλειμμα για να μην παρατραβήξουμε την προσοχή των Τούρκων, και κάποια στιγμή η Ειρήνη Παπά άρχισε να ψέλνει το “Ω γλυκύ μου έαρ”. Δεν υπήρξε κάτι πιο συγκινητικό για όλους μας….
Σε ευχαριστώ Κώστα, καλό Πάσχα.
Να ευχηθώ “Καλό Πάσχα”, να προσέχουμε όλοι και να μένουμε σπίτι…..
Εκείνη την ημέρα που είδαμε νεαροί συντάκτες την Ειρήνη Παπά νομίζαμε ότι είδαμε μια Ελληνίδα αρχαία θεά. Ήμουν στο ΒΗΜΑ τότε και θυμάμαι ότι γύρισα στην εφημερίδα γοητευμένη. Η Ειρήνη Παπά περπατούσε ανάμεσα στους καλεσμένους -υπήρξε μια μικρή γιορτή- με την άνεση που μόνο με την Μελίνα μπορούσες να τη συγκρίνεις.
Αυτή η άκληρη αρχαία ομορφιά της έμοιαζε σχεδόν να μην είναι γήινη, από την άλλη η τρανταχτή ελληνική φωνή, σταθερή και καθάρια νόμιζες ξεπηδούσε από τα βάθη των χρόνων των αρχαίων ελληνικών…..Το αρχαίο ελληνικό κάλλος….
Έγινε εκείνη η ταινία στην ΕΡΤ και μάλιστα είχαμε και αποκλειστική συνέντευξή της. Αλλά όσο με συγκίνησε εκείνο το “Ω γλυκύ μου έαρ” νομίζω τίποτα…
Η Ειρήνη Παπά είναι σήμερα πάνω από 90 χρονών. Με όσα προβλήματα μπορεί να έχει μια γυναίκα της ηλικίας της που όταν τα έγραψα πριν από δυο χρόνια με τη σύμφωνη γνώμη της ανιψιάς της που τη φροντίζει κόντεψαν να με φάνε οι πάντες από το σινάφι.
Και κυρίως ο Μανουσάκης που με αποκάλεσε ψεύτρα στην τηλεόραση. Ήταν ένα κείμενο για τη βράβευση της Ειρήνης Παπά, απούσης φυσικά της ίδιας. Λίγο μυαλό αν έχετε -που έχετε- καταλαβαίνετε τους λόγους της διάψευσης…..
Το σημαντικό είναι ότι η Ειρήνη Παπά, έχει δεν έχει τη μνήμη της, έχει συνδέσει το όνομά της με το χάρισμα των μοναδικών και των ανεπανάληπτων ανθρώπων. Ο Θεός ας την έχει καλά… Τις πρώτες συνεντεύξεις από σπουδαίους ανθρώπους πάντα τις θυμόμαστε, ειδικά αν είμαστε στα πρώτα βήματα…..
Καλό Πάσχα να έχετε. Και να είμαστε βέβαιοι πως ό,τι στερούμαστε φέτος θα το απολαύσουμε του χρόνου, σε ναούς, ξωκλήσια, νησιά,θάλασσες αγκαλιά με τους αγαπημένους μας…..
Ο Θεός να δίνει δύναμη και σε όσους δίνουν τη μάχη της ζωής τους απανταχού της γης, όλων των λαών, άνθρωποι από την Ελλάδα, την Ιταλία ως την μακρινή Αυστραλία. Η πανδημία ενώνει τους ανθρώπους. Ας μας κάνει και καλύτερους…..
