Ίσως θα έχετε ακούσει ιστορίες από τη γιαγιά ή τον παππού ότι στη θρυλική πια περίοδο της Κατοχής, πάρα πολλοί Έλληνες της επαρχίας σώθηκαν από το λιμό που έπληξε τη χώρα μαζεύοντας και τρώγοντας χόρτα από τα βουνά. Τα ελληνικά χόρτα είναι πολλά και ποικίλα. Στην κρητική διατροφή μάλιστα, κατέχουν εξέχουσα θέση. Σπαρτά ή άγρια, πρέπει να γίνουν μέρος της διατροφής σας -αν δεν είναι είδη- για πολλούς λόγους.
Κυρίως όμως για δύο: είναι πολύ οικονομικά και είναι εξαιρετικά ωφέλιμα. Ξεδιαλέξαμε τα είδη των χορταρικών και αρωματικών βοτάνων που αυτή την εποχή και όλο το χειμώνα μπορείτε να βρείτε πολύ εύκολα στις λαϊκές αγορές, στα μανάβικα ή ακόμα και στα σουπερμάρκετ. Εάν καταφέρετε να έχετε πρόσβαση στην άγρια μορφή τους (δηλαδή όχι καλλιεργήσιμα) ακόμα καλύτερα, καθώς τα άγρια έχουν πιο ιδιαίτερη γεύση.
Ποια λοιπόν είναι τα χόρτα της εποχής;
Ζοχός
Μικρό και “κατσαρό” χορταράκι, αφήνει μια πικράδα όταν το τρώτε αλλά είναι ιδιαίτερα νόστιμο. Ειδικά οι άγριοι ζοχοί είναι πολύ εύγευστοι. Ο ζοχός τρώγεται και ωμός, αν σας αρέσουν τα πικρά καθώς με το βράσιμο γλυκαίνει. Μπαίνει και σε πίτες. Επίσης στις λαϊκές μπορεί να τον βρείτε και ως “του βουνού” αντί για ζοχός.
Σπανάκι
Ευεργετικό, νόστιμο και τρώγεται με πολλούς τρόπους το σπανάκι – Photo: Unsplash
Δεν υπάρχει τρόπος που να μην τρώγεται το σπανάκι. Παρόλο που είναι ευαίσθητο στα κρύα, είναι χειμωνιάτικο χορταρικό. Τα τρυφερά και μικρά φύλλα ξεχωρίστε τα και κάντε τα σαλάτα. Είναι ιδιαίτερα εύγευστα και κάνουν τη διαφορά, αντί για το συνηθισμένο μαρούλι. Τα μεγάλα φύλλα γίνονται γιαχνί (πολύ ενδιαφέρουσα επιλογή), σπανακόρυζο αλλά και γλυκαίνουν μια ομελέτα φούρνου. Βάλτε σπανάκι μαζί με άλλα μυρωδικά στην σπανακόπιτα (δοκιμάστε και χωρίς φέτα, είναι εξίσου ωραία) ή σε χορτόπιτα για να “σπάσει” η τυχόν πικράδα άλλων χορταρικών.
Σέσκουλα
Γλυκό χορταρικό το σέσκουλο
Γλυκά, με μεγάλα φύλλα είναι ιδανικά για να τα κάνετε με ντομάτα στην κατσαρόλα. Επίσης είναι τέλεια σε πίτα μόνα τους ή με άλλα χόρτα αλλά και σε μια ομελέτα. Ένας ενδιαφέρον τρόπος να τα μαγειρέψετε είναι μαζί με σπαγγέτι αλλά και σαν topping σε πίτσα ψιλοκομμένα ή ακόμη και για μια κλασική συνταγή, τα αυγά μάτια με χόρτα.
Ρόκα
Άγρια ή ήμερη, η ρόκα κάνει τη διαφορά στη σαλάτα – Photo: Unsplash
Την έχουμε ταυτίσει με τη σαλάτα, κάποιοι όμως την τρώνε και βραστή. Έχει μια ιδιαίτερη σπιρτάδα στη γεύση. Στη λαϊκή θα βρείτε την άγρια (που είναι πιο ωραία στη γεύση και με μεγαλύτερη αψάδα) και την καλλιεργήσιμη, που ξεχωρίζει γιατί έχει πιο μεγάλα και λιγότερο ακανόνιστα φύλλα. Όποια και να βάλετε στη σαλάτα ή την πίτσα σας ή για να φτιάξετε πέστο, το αποτέλεσμα θα σας δικαιώσει.
Ραδίκια
Ιταλικά ή άγρια, τα ραδίκια είναι τα πιο διαδεδομένα καλλιεργήσιμα χόρτα
Τα ραδίκια είναι πολύ διαδεδομένα και ίσως τα πιο γνωστά χόρτα. Υπάρχουν γλυκά και πικρά, άγρια ή ήμερα, ανάλογα με την εποχή. Τα αγριοράδικα είναι ως επί το πλείστον πικρά όπως και τα σπαρτά ιταλικά. Πιο γλυκά είναι τα ήμερα ραδίκια. Είναι ιδανικά για βραστές σαλάτες ή τα άγρια και για πίτες. Επίσης, αν σας αρέσει η πικράδα τους δοκιμάστε να τα κάνετε φρικασέ με κρέας.
Τσουκνίδα
Τσιμπάει όταν την ακουμπάτε αλλά είναι εξαιρετικά εύγευστη η τσουκνίδα
Όσο και αν δεν το πιστεύετε, η τσουκνίδα και τρώγεται και νόστιμη είναι. Μπορεί να τσιμπάει λίγο και ίσως χρειαστείτε γάντια για να την πλύνετε και να την καθαρίσετε, όμως τολμήστε να τη βάλετε σε πίτα και δεν θα ξέρετε από πού προέρχεται η θεσπέσια γεύση της!
Καυκαλήθρα
Μικρή αλλά με μεγάλη γευστική δύναμη η καυκαλήθρα
Ο χειμώνας μας χαρίζει άλλο ένα εξαιρετικό αρωματικό χορταράκι, την καυκαλήθρα. Με μικρά φύλλα, πολύ γευστικά και ιδιαίτερο άρωμα, οι καυκαλήθρες τρώγονται σε πίτα μόνες τους, μπαίνουν σαν αρωματικό χόρτο στις φασολάδες και χαρίζουν εξαιρετική γεύση στο ψάρι αν το ψήσουμε με λίγες καυκαλήθρες. Φυσικά μπορείτε να πειραματιστείτε τρώγοντάς την και ωμή σε σαλάτα.
Μυρώνι
Εξαιρετικό αρωματικό το μυρώνι – Photo: johnnyseeds.com
Πόσο βαρετή θα ήταν η κουζίνα μας χωρίς τα αρωματικά χόρτα; Πολύ! Και το μυρώνι, ένα χορταρικό που θυμίζει λίγο το μαϊντανό σε σμίκρυνση είναι εξαιρετικά αρωματικό. Σε σαλάτα ή ακόμα καλύτερα σε πίτα, ένα ματσάκι μυρώνια θα αρωματίσει κάθε πιάτο σας.
Παντζάρια
Ζουμερός βολβός, γλυκό φυλλωμα: το παντζάρι τα έχει όλα! Photo: Unsplash
Ξεχωρίζουν για το κόκκινο χρώμα τους. Οι βολβοί τους γίνονται σαλάτα και τουρσί και είναι εξαιρετικά γλυκείς. Τα φύλλα τους γίνονται μια υπέροχη βραστή σαλάτα που μπορείτε να απολαύσετε ζεστή ή κρύα με ξύδι ή λεμόνι και ακόμα καλύτερα με ψιλοκομμένο σκόρδο σωτέ. Μια ενδιαφέρουσα συνταγή είναι να κάνετε τα σκληρά κοτσάνια από τα φύλλα τραγανά στο φούρνο με λίγο λάδι ή να τα σωτάρετε στο τηγάνι
Σταμναγκάθι
Ανήκει στην κατηγορία των ραδικιών, αλλά είναι ιδιαίτερα ταυτισμένο με την κρητική κουζίνα. Τρώγεται με πολλούς τρόπους αλλά είναι ιδιαίτερα νόστιμο όταν μαγειρεύεται μαζί με κρέας ή ψάρι. Τρώγεται βραστό, τσιγαριαστό, γιαχνί ενώ το άγριο είναι ακόμα πιο νόστιμο.
