Η Χαρίτα Μάντολες είναι ένα πρόσωπο – σύμβολο για την Κύπρο και πλέον και για την Ελλάδα αφού ακόμη και τώρα, 50 χρόνια μετά την εισβολή των Τούρκων το 1974 πολεμά για τους αγνοούμενους συμπολίτες της.
Ένα πρόσωπο όπου η ιστορία της συγκλονίζει και ιδίως η μαρτυρία της, την οποία απολαύσαμε και μέσα από τη Famagusta με την Δέσποινα Μπεμπεδέλη να την ενσαρκώνει.
Μιλώντας στη Μεγάλη Εικόνα, περιγράφει τον εφιάλτη που βίωσα ούσα 27 ετών αλλά και όταν την κάλεσαν για ταυτοποίηση των λειψάνων στο σημείο όπου σκότωσαν τον άντρα της και την οικογένειά της.
Όπως αποκάλυψε, σε μια από τις ανασκαφές κατάφερε να εντοπίσει το πορτοφόλι του άντρα της αλλά και ένα κομμάτι από το πουκάμισό του.
«Πρέπει να λέγονται αυτά που έγιναν στην Κύπρο το 1974. Ευχαριστήθηκα γιατί θέλω να λέγονται, ό,τι σειρά και να είναι. Φτάνει να λέγεται το πρόβλημα της Κύπρου. Ευχαριστώ από τα βάθη της ψυχής μου τη Δέσποινα Μπεμπεδέλη.
Μόλις είδα πόσο ωραία τα έλεγε, πάγωσα εκεί στη θέση που καθόμουν. Δεν έλεγα τίποτα! Είχα ένα “ευχαριστώ” μεγάλο. Τα είπε τόσο ωραία που λέω το μήνυμα θα πάει παντού. Το μήνυμα είναι η απελευθέρωση του τόπου μας. Τι σημαίνει επανένωση; Απελευθέρωση! Εμείς μέσα στο περιβόλι μας είχαμε τούρκικες ελιές και έρχεται ο Μουσταφάς με τη γυναίκα του και μάζευαν τις ελιές. Καθόμασταν, πίναμε τον καφέ μας, τρώγαμε. Έτσι περνούσαμε. Μπορούμε να ζήσουμε αλλά να φύγουν οι έποικοι, να πάνε στα σπίτια τους, στα χωριά τους από εκεί που ήρθαν.
Στα Κατεχόμενα πήγα όταν ήταν να δείξω το σημείο που τους σκότωσαν για να βρούμε τα λείψανα. Πρώτα πήγαμε και δείξαμε το σημείο και μετά πήγαν οι Τούρκοι και τα έβγαλαν και μετά οι δικοί μας. Έβγαλαν τα λείψανα και μετά έξι μέρες πήγαινα και ήταν η μπουλντόζα που έβγαζε τα χώματα και σκάβαμε με τα χέρια με τους άλλους. Βρήκα το πορτοφόλι του συζύγου μου, κομμάτι από το πουκάμισό του. Την πρώτη φορά που πήγαμε κρεμάστηκε στην μπουλντόζα ένα κίτρινο πουκάμισο και ήταν του ξαδέλφου μου. Αμέσως πετάχτηκε η ξαδέλφη μου και το έβαλε πάνω της και φώναζε “του αδελφού μου είναι”. Της το άρπαξαν γιατί ήταν και Τούρκοι εκεί.
Ο Θεός να τους βοηθήσει. Είναι μεγάλος πόνος να μην ξέρεις τι απόγιναν οι δικοί σου. Έχει και ανθρώπους που ίσως κάπου να βρίσκονται. Απέναντί μου είναι ένα αγοράκι που ήταν 8 χρονών στην εισβολή, έχασε τη μαμά του και τον πατέρα του. Η μητέρα του μόλις είχε γεννήσει και μεγάλωσαν μαζί. Λέει ο μεγάλος “εγώ περιμένω να έρθει η μητέρα μου και ο πατέρας μου”. Αυτά δεν μπορείς να τα ξεχάσεις και να πεις “άστο, να περάσει”. Ήξερα ότι τα παιδιά που αγνοούνται είναι 27, 27 μωρά. Προχθές άκουσα 36. Και είναι τούτο που λέω, 36 παιδιά αγνοούμενα, είναι 27 γυναίκες που αγνοούνται. Είναι 83 Ελλαδίτες που αγνοούνται, 1619 αγνοούμενοι. Πρέπει για αυτούς που αγνοούνται να αγωνιστούμε και να μάθουμε τι έχουν γίνει. Αφού βλέπω τις οικογένειες που μιλούν και περιμένουν.
Όταν έγινε πραξικόπημα σκοτωνόταν αδελφός με αδελφό, και εγώ να μην συγχωρήσω τους Τούρκους; Αν δεν ήταν αυτός ο Τούρκος δεν θα είχα τον γιο μου. Προσεύχομαι για αυτόν τον Τούρκο!».
